Quyển tiểu thuyết dài nhất mình từng đọc. Cũng phải thôi vì nó kể về mấy mươi năm cuộc đời của một người. Bao thăng trầm biến đổi, hạnh phúc rồi khổ đau, yêu mãnh liệt rồi hận điên cuồng, cứ ngỡ nắm trong tay rồi lại mất, tưởng giành lại được rồi cũng buông tay trước số phận.
Đọc để thấy sinh mệnh con người mong manh quá, một cơn bão, một con lợn rừng, hay một cơn đau tim... đã có thể đột ngột cướp đi người ta yêu thương nhất. Bao nhiêu năm thăng trầm giành giật, đến lúc phải đánh mất, là đánh mất. Nhân lúc còn nhìn thấy nhau, hãy thật sự trân trọng. Và hãy để đối phương biết họ quan trọng đến nhường nào.
Đọc để nhận ra không thể thay thế hình bóng một người bằng một người có dáng vẻ tương tự. Cũng không thể kỳ vọng rằng tình yêu có thể làm thay đổi bản chất một con người. Không hợp là không hợp, đôi lúc buông tay lại là sự lựa chọn đúng đắn nhất cho cả hai.
Tình yêu cứu rỗi một con người, và cũng có thể giết chết một con người.
"Khi lao ngực vào bụi mận gai, chúng ta biết, chúng ta hiểu. Tuy thế ta vẫn lao ngực vào bụi mận gai. Sẽ mãi mãi như thế."